[Tartışma] İnsan hakları mı, engelli hakları mı?

biliyorsunuz insan hakları erenseldir ve insanın insan olmakla hak kazandığı bir haktır. insanın, insan onuruna yaraşır şekilde yaşamasına sağlamaya dönük bir dünşüncenin ürünüdür insan hakları. kişinin cinsiyeti, sınıfı, etnik kimliği ve bunun gibi niteliklere takılmaz. sonuçta azınlık hakları, kadın hakları, çocuk hakları gibi alt dallara ayrılmadan tek ve doğrudan bir haktır.

insan hakları dinamiktir. yani günün koşullarına göre genişleyebilir. zira insan hakları bireyi korumaktadır. bireyin insanca yaşaması amacıyla, öngörmedi yeni hakları da bünyesine alması mümkündür. fakat, geniş açıdan bakıldığında bu haklar yorumla zaten varolan haklar içine kolaylıkla dahil edilebilir. örnek verirsek, zihinsel engelli bir kişinin kısırlaştırılması özel hayatın korunması, aile kurma hakkı, kişi dokunulmazlığı içinde rahatlıkla alınabilir. aynı şekilde sağlıklı bir çevrede yaşama hakkı da, yaşam hakkı veya haysiyet kırıcı muameleye uğrama yasağı bağlamında değerlendirilebilir.

bu girizgahtan sonra konuya gelmek istiyorum. son yıllarda bazı gruplara özel uluslararası sözleşmeler hazırlanmakta. çocuk hakları sözleşmesi, kadını ayrımcılıktan korumak için sözleşme gibi. bu sözleşmeleri insan haklarının evrensel ve genel olma özelliğini zedeledikleri, bu sözleşmeler insan hakları sözleşmeleri olarak görülse de bu denli çok hakkın insan hakkı bağlamında değerlendirilmesinin insan haklarını sulandıracağı iddiaları gündemdedir.

gerçekten de yorum yoluyla mevcut sözleşmeler ve -ülke bazında- yasalar bu dezavantajlı diye bahsedilen kesimleri de kolaylıkla kapsayabilir. ancak bu sava karşı özellikle hazırlanan bu sözleşmelerin farkındalık yarattığı ve öğretici olduğu ileri sürülmektedir.

BM çerçevesinde bir engelli hakları sözleşmesi hazırlandığını daha önce de yazmıştım. ağustos ayında taslak haline getirilip http://www.un.org/esa/socdev/enable/rights/ahc8adart.htm onayı bekleyen bu sözleşmenin de bir gruba özel olduğu açık.

acaba engelliler.biz forumunun katılımcıları bu konuda neler düşünüyor. bizler -dezavantajlı bir grup olarak adlandırılan- özel olarak hazırlanmış bu tarz bir sözleşmeyi nasıl karşılamalıyız.

sanırım haklarımızı savunmak açısından muhakkak ki yararlı olacaktır. ancak insan haklarının geleceği açısından aynı şeyi düşünemiyorum. bir yandan da insan haklarının değil de engelli haklarının beni koruyabildiğini akla getirmiyor değil. buradan da insanlık tanımının kimleri içine aldığını düşünüyorum.

Evet, bu konu benim de kafamı kurcalıyor. Sanırım şurdayım: Esas ve en üst belge, İnsan Hakları beyannamesidir. Diğerleri (kadın-çocuk-engelli vb.) alt kategoriler olmalıdır (ve bu özellikle vurgulanmalıdır).
Çok yanlış olur mu bilmiyorum ama, Yasaların Anayasa'ya uygunluğu ve bir de pratik uygulamalar içermesi gibi bir karşılıklılık olarak düşünülebilir gibi sanki. İnsan Hakları belgesi ... der. Engelli Hakları belgesi de o ibarenin pratikte nasıl uygulanması gerektiğini sıralar... gibi.
Bir de gündem yaratma, güncel olabilme ve anlaşılır/erişebilinir olması var tabii.

İnsan olmak; ya da engelli insan olmak!

İnsan olmak; ya da Engelli İnsan olmak!.. Başlık, bende ilk olarak bu sloganı çağrıştırdı.

İnsan Hakları alanında boy gösteren özel-tüzel kişiler ağız birliği etmişçesine “İnsan, toplumsal ve sosyal bir varlıktır” söylemini ağızlarına sakız ederler.

Her ne hikmetse bunca İnsan Hakları Çığırtkanına rağmen engelimle baş başa bırakılıyorum. İş bunla sınırlı olsa yine iyi; engelimden kaynaklı toplumsal problemlerle mücadele etmeme imkan tanımayan özel statüler, özel uygulamalar; benim topluma adaptasyon sürecinde karşılaştığım en büyük engelim oldu. Kaldı ki ben, özel bir statüye, özel bir uygulamaya tabii tutulmak istemeyen bir bireyim.

Sevgili SAROS1; formlardaki yazılarınızı ilgiyle ve beğeniyle takip ediyorum. Böylelikle göstermiş olduğunuz duyarlılıktan dolayı teşekkür etme fırsatı bulmuş oluyorum. Sizden ricam, bahsi geçen Engelli Hakları Sözleşmesi’nin Türkçe metnine ulaşma imkanımız var mı? Eğer böyle bir imkan varsa ve bizimle paylaşırsanız sevinirim…

Selam, sevgi ve saygılarımla…

Bence zengin ve medeni olmayan bir ülkede ne insan hakkı ne de engelli hakkı diye birşeyin uygulaması çok zor olur. Bunların adı geçer ama o kadar. Hele bizim gibi bir ülkede, bu ekonomik şartlarda isterlerse en güzel sözleşmeyi çıkarsınlar boş. Mutlaka bir taraftan hak tanınmış gibi yapıp öte taraftan o hakkın uygulanamaması için bin türlü engel çıkarırlar...

Taslağa kısaca göz attım , oldukça derlitoplu , itinayla düşünülmüş görünüyor.

Bu kadar çok hakkın, insan haklarını sulandırması iddalarının bizim ülkemiz için sözkonusu olmadığını düşünüyorum. Bizde henüz kaskatı çözülmesi için o kadar su vermek gerek ki

Aksine , toplumsal duyarlılık yaratmak için gündemde olması gerekiyor.
Belki bir 10-20 yıl sonra (belki daha çok) insan haklarının geleceği açısından endişelenebiliriz.

insan hakkı sonra engelli hakkı

ilk engelli hakkı olurmu ? biz dünyada yaşayan fiziksel yetersizlikleri olan fakat uzaydan gelen yaratıkmıyız ki

bu kadar acımayalım lütfen kendimize

bencede engelli dahi olsanız önce hep insanız..

bence önce insan hakkı bizim ülkemizde insan hayatı kadar ucuz bişe yok

saglık konusunda insan güvenligi olsun gasp olsun gelir dagılım olsun her konuda

herkesin hakkını rahatca arayamadıgı bir ülkede önce insan hakkı diyorum

Bende insan hakları diyorum.İnsanın insan onuruna yaraşır şekilde yaşaması evet yaşaması kişinin cinsiyeti, sınıfı,etnik kimliği ve bunu gibi nitelikleri arasında ayrımcılık gözetmez,gözetmezde acaba bu haklar yerini buluyormu? buluyorsa şayet engelli hakları da zaten bulacaktır.Dilerim bulur..Ayrıca paylaşımınız için teşekkürler güzel bir konuya değinmişsiniz değerli arkadaşımız saros 1..

Elbette, önce insan hakları.Önce insan olarak haklarımızı elde ettikten sonra engelli hakkımızı da elde etmiş oluruz.O zaman zaten engelli hakları diye birşey de olmaz....