Arkadaşlar,
Sizce sözlükte/ansiklopedide 'engelli' kelimesinin karşısında nasıl bir tanım/açıklama olmalı?
Tartışalım ve son şeklini verelim tanıma... Daha sonra bu tanımı başta Türk Dil Kurumu olmak üzere bütün kaynaklara göndererek bu tanımın kullanılmasını istyeriz.
Not: Bu başlıkta, "Bize sakat mı densin, engelli mi?" tartışması yapılmasın lütfen.
Zaten sakat ve engelli kelimelerinin birbirinin alternatifi olmadığını düşünüyorum. 'Sakat' ayrı, 'engelli' ayrı. 'Sakat' fizyoanotomik bir durumdur, 'engelli' ise, bu durum bahanesiyle önüne sorunlar çıkarılma halidir: www.engelliler.biz/forum/viewtopic.php?t=12835
Aşağıya halen kullanılan bazı tanımlamaları aktarıyorum, ama önce kendi tanınım (Bu tanıma kaynaklık eden tartışma: www.engelliler.biz/forum/viewtopic.php?t=12835 :
Versiyon 12: 1-) Engelle karşılaşan 2-) Doğuştan veya sonradan meydana gelen hastalıklar, sakatlıklar (vücudun görsel/işlevsel/zihinsel/ruhsal farklılıkları) öne sürülerek, toplumsal/yönetsel tutum ve tercihler sonucu yaşamın birçok alanında kısıtlanan, engellerle karşılaşan kişi.
Versiyon 11: 1-) Engelle karşılaşan 2-) Doğuştan veya sonradan meydana gelen hastalıklar, sakatlıklar (vücudun görsel/işlevsel farklılıkları) öne sürülerek, toplumsal/yönetsel tutum ve tercihler sonucu yaşamın birçok alanında kısıtlanan, engellerle karşılaşan kişi(ler).
Versiyon 10: Doğuştan veya sonradan meydana gelen hastalıklar, sakatlıklar (vücudun görsel/işlevsel farklılıkları) öne sürülerek, toplumsal/yönetsel tutum ve tercihler sonucu yaşamın birçok alanında kısıtlanan, engellerle karşılaşan kişi(ler).
Versiyon 9: Doğuştan veya sonradan meydana gelen hastalıklar, sakatlıklar (vücudun görsel/işlevsel farklılıkları) öne sürülerek, toplumsal/yönetsel tutum ve tercihler sonucu yaşamın birçok alanında kısıtlanan, önlerine engeller çıkarılan kişi(ler).
Versiyon 8: Doğuştan veya sonradan meydana gelen hastalıklar, sakatlıklar (vücudun görsel/işlevsel farklılıkları) bahane edilerek, toplumsal/yönetsel tutum ve tercihler sonucu yaşamın birçok alanında kısıtlanan, önlerine engeller çıkarılan kişi(ler).
Versiyon 7: Doğuştan ya da sonradan meydana gelen hastalıklar, sakatlıklar ya da daha geniş ifadeyle vücudun görsel/işlevsel farklılıkları bahane edilerek, toplumsal/yönetsel tutum ve tercihler sonucu yaşamın birçok alanında kısıtlanan, önlerine engeller çıkarılan kişi(ler).
Versiyon 6: Doğuştan ya da sonradan meydana gelen hastalıkları, sakatlıkları, ya da daha geniş ifadeyle vücudun görsel/işlevsel farklılıkları bahane edilerek, toplumsal/yönetsel tutum ve tercihler sonucu yaşamın birçok alanında kısıtlanan, önlerine engeller çıkarılan kişi(ler).
Versiyon 5: Doğuştan ya da sonradan meydana gelen hastalıkları, sakatlıkları, ya da daha geniş ifadeyle vücudun görsel/işlevsel farklılıkları bahane edilerek, toplumsal tutum ve tercihler sonucu yaşamın birçok alanında kısıtlanan, önlerine engeller çıkarılan kişi(ler).
Versiyon 4: Doğuştan ya da sonradan meydana gelen hastalıkları, sakatlıkları, ya da daha geniş ifadeyle vücudun görsel/işlevsel farklılıkları bahane edilerek, toplumsal tutum ve tercihler sonucu yaşamın birçok alanında kısıtlanan/engellenen kişi(ler).
Versiyon 3: Doğuştan ya da sonradan meydana gelen hastalık, sakatlık, ya da daha geniş ifadeyle vücudun görsel/işlevsel farklılıkları bahane edilerek, toplumsal tutum ve tercihlerle kısıtlanan/engellenen kişi(ler).
Versiyon 2: Doğuştan ya da sonradan meydana gelen hastalık, sakatlık ya da daha geniş ifadeyel farklılıkları bahane edilerek, toplumsal tutum ve tercihlerle kısıtlanan/engellenen kişi(ler).
Versiyon 1: Doğuştan ya da sonradan meydana gelen hastalık veya sakatlık (farklılık) bahane edilerek, toplumsal tutum ve tercihlerle ortaya çıka(rıla)n kısıtlama/engelleme hali ile karşı karşıya kalan kişi(ler).
***
DÜNYA SAĞLIK ORGANİZASYONU tanımına göre 'Engelli:
1980 yılından beri üç kademeli bir modelden hareket ederek engelli insanı tanımlamaktadır. WHO'nun bu tanımı uluslararası bir standart olarak kabul edilmektedir. Bu tanımlamaya göre engellilik üç aşamadan sonra ortaya çıkmaktadır. Önce kişide herhangi bir hasar (impairment [bozulma, hasar]) meydana gelir, bunun ardından ortaya fonksiyonel kısıtlılık çıkar (disability [sakatlık, yetersizlik]) ve bunun sonucunda sosyal daralma (handicap [engelli, engellenmiş]) gerçekleşir.”*
Türk Dil KUrumu Sözlüğünde 'Engelli':
1 . Engeli olan, mânialı.
2 . Vücudunda eksik veya kusuru olan.
Vikipedi, özgür ansiklopedi'de 'engelli':
Engelli, kelime anlamıyla engellenmiş demek olsada insan için sağlık anlamıyla vücutsal işlevi olan herhangi bir doku veya organın doğuştan veya sonradan hastalık yada kaza neticesi fonksiyonel işlevinin düşmesi veya yitirmesi neticesinde sağlık anlamında yaşamsal sorunları yaşayan yada normal fiziki işi yapmasına engel bazı durumlar oluşan bu durum kronik olarak yaşanlar için kullanılan bir tanımlama.
Özürlüler Kanuınunda 'Özürlü':
Doğuştan veya sonradan herhangi bir nedenle bedensel, zihinsel, ruhsal, duyusal ve sosyal yeteneklerini çeşitli derecelerde kaybetmesi nedeniyle toplumsal yaşama uyum sağlama ve günlük gereksinimlerini karşılama güçlükleri olan ve korunma, bakım, rehabilitasyon, danışmanlık ve destek hizmetlerine ihtiyaç duyan kişiyi,
Sizce sözlükte/ansiklopedide 'engelli' kelimesinin karşısında nasıl bir tanım/açıklama olmalı?
Tartışalım ve son şeklini verelim tanıma... Daha sonra bu tanımı başta Türk Dil Kurumu olmak üzere bütün kaynaklara göndererek bu tanımın kullanılmasını istyeriz.
Not: Bu başlıkta, "Bize sakat mı densin, engelli mi?" tartışması yapılmasın lütfen.
Zaten sakat ve engelli kelimelerinin birbirinin alternatifi olmadığını düşünüyorum. 'Sakat' ayrı, 'engelli' ayrı. 'Sakat' fizyoanotomik bir durumdur, 'engelli' ise, bu durum bahanesiyle önüne sorunlar çıkarılma halidir: www.engelliler.biz/forum/viewtopic.php?t=12835
Aşağıya halen kullanılan bazı tanımlamaları aktarıyorum, ama önce kendi tanınım (Bu tanıma kaynaklık eden tartışma: www.engelliler.biz/forum/viewtopic.php?t=12835 :
Versiyon 12: 1-) Engelle karşılaşan 2-) Doğuştan veya sonradan meydana gelen hastalıklar, sakatlıklar (vücudun görsel/işlevsel/zihinsel/ruhsal farklılıkları) öne sürülerek, toplumsal/yönetsel tutum ve tercihler sonucu yaşamın birçok alanında kısıtlanan, engellerle karşılaşan kişi.
Versiyon 11: 1-) Engelle karşılaşan 2-) Doğuştan veya sonradan meydana gelen hastalıklar, sakatlıklar (vücudun görsel/işlevsel farklılıkları) öne sürülerek, toplumsal/yönetsel tutum ve tercihler sonucu yaşamın birçok alanında kısıtlanan, engellerle karşılaşan kişi(ler).
Versiyon 10: Doğuştan veya sonradan meydana gelen hastalıklar, sakatlıklar (vücudun görsel/işlevsel farklılıkları) öne sürülerek, toplumsal/yönetsel tutum ve tercihler sonucu yaşamın birçok alanında kısıtlanan, engellerle karşılaşan kişi(ler).
Versiyon 9: Doğuştan veya sonradan meydana gelen hastalıklar, sakatlıklar (vücudun görsel/işlevsel farklılıkları) öne sürülerek, toplumsal/yönetsel tutum ve tercihler sonucu yaşamın birçok alanında kısıtlanan, önlerine engeller çıkarılan kişi(ler).
Versiyon 8: Doğuştan veya sonradan meydana gelen hastalıklar, sakatlıklar (vücudun görsel/işlevsel farklılıkları) bahane edilerek, toplumsal/yönetsel tutum ve tercihler sonucu yaşamın birçok alanında kısıtlanan, önlerine engeller çıkarılan kişi(ler).
Versiyon 7: Doğuştan ya da sonradan meydana gelen hastalıklar, sakatlıklar ya da daha geniş ifadeyle vücudun görsel/işlevsel farklılıkları bahane edilerek, toplumsal/yönetsel tutum ve tercihler sonucu yaşamın birçok alanında kısıtlanan, önlerine engeller çıkarılan kişi(ler).
Versiyon 6: Doğuştan ya da sonradan meydana gelen hastalıkları, sakatlıkları, ya da daha geniş ifadeyle vücudun görsel/işlevsel farklılıkları bahane edilerek, toplumsal/yönetsel tutum ve tercihler sonucu yaşamın birçok alanında kısıtlanan, önlerine engeller çıkarılan kişi(ler).
Versiyon 5: Doğuştan ya da sonradan meydana gelen hastalıkları, sakatlıkları, ya da daha geniş ifadeyle vücudun görsel/işlevsel farklılıkları bahane edilerek, toplumsal tutum ve tercihler sonucu yaşamın birçok alanında kısıtlanan, önlerine engeller çıkarılan kişi(ler).
Versiyon 4: Doğuştan ya da sonradan meydana gelen hastalıkları, sakatlıkları, ya da daha geniş ifadeyle vücudun görsel/işlevsel farklılıkları bahane edilerek, toplumsal tutum ve tercihler sonucu yaşamın birçok alanında kısıtlanan/engellenen kişi(ler).
Versiyon 3: Doğuştan ya da sonradan meydana gelen hastalık, sakatlık, ya da daha geniş ifadeyle vücudun görsel/işlevsel farklılıkları bahane edilerek, toplumsal tutum ve tercihlerle kısıtlanan/engellenen kişi(ler).
Versiyon 2: Doğuştan ya da sonradan meydana gelen hastalık, sakatlık ya da daha geniş ifadeyel farklılıkları bahane edilerek, toplumsal tutum ve tercihlerle kısıtlanan/engellenen kişi(ler).
Versiyon 1: Doğuştan ya da sonradan meydana gelen hastalık veya sakatlık (farklılık) bahane edilerek, toplumsal tutum ve tercihlerle ortaya çıka(rıla)n kısıtlama/engelleme hali ile karşı karşıya kalan kişi(ler).
***
DÜNYA SAĞLIK ORGANİZASYONU tanımına göre 'Engelli:
1980 yılından beri üç kademeli bir modelden hareket ederek engelli insanı tanımlamaktadır. WHO'nun bu tanımı uluslararası bir standart olarak kabul edilmektedir. Bu tanımlamaya göre engellilik üç aşamadan sonra ortaya çıkmaktadır. Önce kişide herhangi bir hasar (impairment [bozulma, hasar]) meydana gelir, bunun ardından ortaya fonksiyonel kısıtlılık çıkar (disability [sakatlık, yetersizlik]) ve bunun sonucunda sosyal daralma (handicap [engelli, engellenmiş]) gerçekleşir.”*
Türk Dil KUrumu Sözlüğünde 'Engelli':
1 . Engeli olan, mânialı.
2 . Vücudunda eksik veya kusuru olan.
Vikipedi, özgür ansiklopedi'de 'engelli':
Engelli, kelime anlamıyla engellenmiş demek olsada insan için sağlık anlamıyla vücutsal işlevi olan herhangi bir doku veya organın doğuştan veya sonradan hastalık yada kaza neticesi fonksiyonel işlevinin düşmesi veya yitirmesi neticesinde sağlık anlamında yaşamsal sorunları yaşayan yada normal fiziki işi yapmasına engel bazı durumlar oluşan bu durum kronik olarak yaşanlar için kullanılan bir tanımlama.
Özürlüler Kanuınunda 'Özürlü':
Doğuştan veya sonradan herhangi bir nedenle bedensel, zihinsel, ruhsal, duyusal ve sosyal yeteneklerini çeşitli derecelerde kaybetmesi nedeniyle toplumsal yaşama uyum sağlama ve günlük gereksinimlerini karşılama güçlükleri olan ve korunma, bakım, rehabilitasyon, danışmanlık ve destek hizmetlerine ihtiyaç duyan kişiyi,
