[size=4]
Sayın İlgili,
10-16 Mayıs Engelliler Haftası dolayısı ile yapılan açıklamalarda, bir süredir hazırlanmakta olan “ÖZÜRLÜLER YASA TASARISI”nın son şeklini aldığı ve yakında TBMM’ye sunulacağı yönünde bilgiler yer almaktadır.
Bahsi geçen tasarının kamuoyuna sunulan özetini incelediğimizde, biz engelliler adına olumlu kazanımların elde edildiğini gördük.
Ne var ki, 30 Nisan 2003 tarihinde Engelliler ve Dostları Kulübü olarak hazırlayıp ilgili kişi ve kurumlara gönderdiğimiz öneri paketinde yer alan düzenlemelerin birçoğunun gözardı edildiği de bir gerçek.
Bu anlamda, öneri paketimizin yasa TBMM’de görüşülürken dikkate alınmasını ve umutla beklediğimiz Engelliler Yasası’nın, Türk insanına yakışır ve AB normlarına uygun bir içerikle kanunlaşmasını bekliyoruz.
Lütfen engellilerin taleplerini dikkate alın
Saygılarımızla
Bu Metni İlgili Kişilere Yollarken, Buraya Adınız ve Soyadınızı Yazın
Engelliler.Biz Platformu olarak ( www.Engelliler.Biz ),
ENGELLİ YASA TASLAĞI İLE İLGİLİ ÖNERİLERİMİZ
ANAYASA ile İlgili
Engelli olmak, Türk Vatandaşı olmaktan doğan hakların kullanımında kısıtlayıcılığa neden olamaz.
Engelli vatandaşların; Eğitim, Sağlık, İstihdam, Adalet vb. konularda tüm anayasal haklarının korunması, devletin ASLİ GÖREVLERİNDENDİR.
Sağlık Raporu ile İlgili
Usulüne uygun olarak -SSK ya da tam teşekküllü bir Devlet Hastanesinden- alınan engellilerin sağlık durumlarını gösteren “Sağlık Kurulu Raporu”, engelli tarafından bir defaya mahsus olarak alınır ve bu rapor tüm kurumlarca kabul edilir. Resmi tüm işlemler bu rapor üzerinden yürütülür. Alınan rapor, vatandaşın yaşamı boyunca geçerlidir.
Eğer kurumlar rapor konusunda şüpheye düşerlerse, –sağlık kurulu raporunu değiştirebilecek gerekçeleri belirtmek koşuluyla- vatandaşı bir devlet hastanesine sevk edebilirler. Ancak bu sevk esnasında vatandaşın mağdur duruma düşmemesi için aşağıdaki şartlara uyulması esastır.
a- Bu tür sevkler –sevk edilen hastanelerce- öncelikli olarak ele alınmak zorundadır.
b- Bu tür sevkler 1 iş günü içerisinde sonuçlandırılmak zorundadır.
c- Bu tür sevklerde hastanelerin uygulayacağı prosedür Sağlık Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılacak bir yönetmelikle 3 ay içinde düzenlenir.
Sağlık Raporunun “Kullanım Amacı” bölümünde aşağıdaki bilgilere yer verilmesi zorunludur::
- Özel tertibatlı araç kullanabilir
- Tekerlekli sandalye kullanmalıdır
- Akülü araç kullanabilir
- İşitme cihazı kullanmalıdır
- H sınıfı ehliyet alabilir
- Özürlü kimliği alabilir
- Özel eğitim alması gereklidir
- Kurum bakımı alması uygundur
- Vergi indiriminden faydalanma
- .... ortezi/protezi kullanması gereklidir
- .... yardımcı cihazı kullanması gereklidir
- Diğer (Açıklayınız)
İş Hayatı ile İlgili
50 ve daha çok personel çalıştıran özel ya da kamuya ait işyerlerinde %3 oranında engelli çalıştırılması zorunludur. Buna uymayan işverenler, çalıştırmadıkları her personel için aylık “yürürlükteki asgari ücretin 5 katı oranında” para cezası öder.
Engelli personelin çalıştırılıp çalıştırılmadığının denetimini İş ve İşçi Bulma Kurumu yapar. Bu denetlemelerin ardından, engelli personel çalıştırmadığı tespit edilen işyerlerine para cezası kesmeyi Maliye Bakanlığı yürütür.
Bu denetimin etkinliğini arttırmak için Engelliler İdaresi Başkanlığı bünyesinde bir telefon-ihbar- hattı kurulur. Engelliler İdaresi Başkanlığı, konuyla ilgili tüm şikâyetleri değerlendirip, -şikâyetlerin giderilmesi için- İş ve İşçi Bulma Kurumu ve Maliye Bakanlığı ile koordinasyonu sağlar.
Bu denetimler sonucu işyerlerinden toplanan para cezaları şu şekilde değerlendirilir: %20 Maliye Bakanlığı, %20 İş ve İşçi Bulma Kurumu, %60 Engelliler İdaresi Başkanlığı(Not:Bu paraların ne şekilde değerlendirileceği ayrıca düzenlenmelidir).
Kamuya alınacak engelli personel, Devlet Personel Daire Başkanlığınca karşılanır.
Alınacak personel Kamu Personeli Seçme Sınavı(KPSS) ile belirlenir.
Devlet Personel Başkanlığı ve Engelliler İdaresi Başkanlığı, engelli vatandaşların sınava girebilmesi için sınava girecek adayın “engeline uygun” (mimari, idari..)düzenlemeler yapmak zorundadır. Ayrıca çalışan engelli personelin yükselme sınavlarında da aynı düzenlemeler yapılır.
Engelli personelin, eğitimine ve becerisine uygun kadroda çalıştırması zorunludur.
Eğitim fakültelerinden mezun engellilerin, kamu ve özel sektörde kendi branşlarında atamalarının yapılması zorunludur.
Engelli personel, sağlık durumunu zora sokacak işlerde çalıştırılamaz.
İşveren, engelli personelin işyerinde ihtiyaç duyduğu tüm mimari düzenlemeleri yapmak zorundadır. Bu mimari koşulların sağlanamaması durumunda ortaya çıkabilecek işgücü kaybından engelli personel sorumlu değildir.
Kamu ve Özel Sektörde çalışan engellilerin iş hayatındaki soru ve sorunları ile ilgilenmek üzere, Engelliler İdaresi Başkanlığında bir birim oluşturulur. Bu birim, çalışan personelin haklarının korunması için, ilgili kurum ve kuruluşlarla koordineli bir şekilde çalışır ve engellinin sorunlarının giderilmesini sağlar.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nda engelli vergi mükelleflerine tanınan sakatlık indiriminin en az aylık geçim tutarı kadar olması ve bu tutardan hiçbir vergi alınmaması
Yasal nedenlerle ,ticari olarak faaliyet gösteren,fakat geçimini zor şartlarda devam ettirmeye çalışan özürlü gerçek gelir vergisi mükelleflerine de sakatlık indiriminden faydalanmaları sağlanmalıdır.
15 yılda Emekli olan engellilerin aylık bağlama oranları %70 ten başlamalıdır.Çünkü bu insanlar emekli olduklarında da bir takım gereksinmelerini başkaları vasıtasıyla sağlayacaklarından 15 yıla göre belirlenen aylık bağlama oranı %50 civarında olduğundan emekli maaşları çok düşük kalmaktadır.
Askerlik , grev ve lokavt süreleri ile ilgili borçlanmalarda 6 aylık ödeme süresi 1 yıla çıkarılmalıdır.
Belediyelerle İlgili
Belediyeler, engellilerin ulaşılabilirliği ile ilgili düzenlemeleri yapmak zorundadırlar.
Belediyeler, verdikleri tüm hizmetlerde engelliler için mimari koşulları düzenlenmek zorundadırlar.
Tüm kamu binaları engellilerin kullanımına uygun hale getirilmelidir.
Engelliler tüm belediye hizmetlerinden indirimli olarak yararlanır. Bu indirim oranı -%30’dan az olmamak koşuluyla- ilgili belediyelerce düzenlenir.
Engellilere uygun mimari standartlarda olmayan hiç bir bina inşa edilemez. Bu uygunluk Türk Standartları Enstitüsü’nce düzenlenir ve ilgili belediyelerce denetlenir.
Belediyeler, kendi bölgelerinde yaşayan engelli vatandaşların ihtiyaçlarını karşılamak için –çoğunluğu engellilerden oluşan- hizmet birimleri kurmak zorundadırlar (
http://www.engelliler.biz/Dosyalar/Engelli_Cozum_Merkezi.doc benzeri..).
Eğitimle İlgili
Okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretim çağındaki engelli çocukların eğitimleri %100 devlet garantisindedir.
Üniversitede okuyan engelliler, okudukları okulun vermiş olduğu en yüksek miktardaki burstan yararlanırlar.
Engeli öğrencilerden eğitimin hiç bir safhasında harç vb. ücretler alınamaz.
Engellilerin eğitiminde “Karma Eğitim” esastır.
M.E.B. ilköğretim okullarında “engellilerin toplumla kaynaştırılması” ile ilgili zorunlu dersler vermek zorundadır.
Engelli öğrencilerin eğitim gördükleri okullarda, ihtiyaç duydukları mimari şartlar M.E.B. tarafından karşılanmak zorundadır.
Engelli öğrencilerin eğitim gördükleri okullarda, ihtiyaç duydukları idari şartlar okul yönetimi tarafından karşılanmak zorundadır.
Engelli öğrencilerin eğitim gördükleri okullarda, sağlık durumlarını zora sokacak kararlar alınamaz.
Tüm üniversitelerde, engelli öğrencilerin sorunlarıyla ilgili danışma/çözüm kurulları oluşturulması zorunludur.
Sağlık İhtiyaçları ile İlgili
Engelli vatandaşların sağlık ihtiyaçları %100 devlet garantisindedir.
Engelli vatandaşlara; hastanelere müracaatlarında ve tedavisinde öncelik tanınır.
Engelli vatandaşların sürekli kullandığı ilaç ve/veya malzemeler, hastane yöneticilerince 6 aylık olarak temin edilir ve hastaya verilir.
Engelli vatandaşların kullandığı ilaç ve/veya malzemelerin temininde, ürünün kullanım kolaylığı ve günlük yaşama kattığı “kalite” göz önünde tutulur. Şöyle ki; engelli vatandaşın günlük yaşam kalitesini zora sokacak hiç bir malzeme kendisine verilemez.
Evden çıkamayacak derecede sağlık sorunları olan engellilerin hastanelere müracaatları durumunda hastane yönetimi –durumun aciliyetini göz önüne alarak- ihtiyaç duyulan sağlık ekibini engelli vatandaşın evine götürmek zorundadır.
Özel Donanımlı Otomobillerle İlgili
Hangi engel grubunda olduğuna bakılmaksızın tüm engelli vatandaşlar vergiden muaf olarak otomobil satın alabilirler. Şöyle ki;
1- Özel donanımlı otomobil alabilirler
2- Taşıt ihtiyacı normal bir araba ile telafi edilebiliyorsa, özel donanımı olmayan otomobil alabilirler.
3- Satın alınan otomobil, engelli olmayan kişilere satılamaz ve devredilemez. Aşağıdaki durum müstesna;
- Aracı satın alırken muaf olunan vergilerin tamamının satış esnasında ödenmesi koşuluyla araç, engelli olmayan kişilere satılabilir.
4- Satın alınan araç sadece aşağıdaki kişiler tarafından kullanılabilir;
a) Otomobilin sahibi
b) Otomobilin sahibinin 1. derece yakınları(anne, baba, kardeş ve/veya otomobil sahibini bakmakla yükümlü olan kişiler.)
c) Otomobil sahibinin otomobilde olması koşuluyla otomobili kimin kullandığının bir önemi yoktur.
Bu kurallara 3 defa uymadıkları tespit edilen kişilerin vergiden muaf otomobil satın alma hakları 10 yıl süreyle iptal edilir.
5- Vergiden muaf otomobil satın almak isteyen engellilere, devlet bankalarınca, ucuz araç kredisi verilir.
6- Engelliler araç alırken ÖTV, KDV vb. vergilerden muaf tutulmalı ya da ciddi oranda indirimler yapılmalıdır.
Genel
Tüm yeni doğan klinikleri, kadın doğumcular, aile hekimleri, sağlık ocakları, çocuk hekimleri, çocuk nörologları, toplum sağlıkçılar... engelli bir çocuk[hatta yetişkin birey de] gördüğünde -EĞER ENGELLİ KİMLİK KARTI YOKSA[yani istatistiklere girmemişse]- bunu Özürlüler İdaresi Başkanlığına "İhbar Etmek" zorunda olmalıdır.
Verilerin tek elde toplanmasının gereğine inandığım için, "İhbar"ın Özürlüler İdaresi Başkanlığına yapılmasından yanayım. "İhbar"ı alan Özürlüler İdaresi Başkanlığı kişinin engel durumu ve "ihbar edenin" raporu doğrultusunda ilgili kurumlarla bağlantıya geçerek gerekli sağlık-sosyal-eğitimsel çalışmalarının yapılması koordine etmelidir...
Engelli vatandaşlara –tapunun kendi adlarına olması koşuluyla- devlet bankalarınca, ucuz konut kredisi verilir. Kendi kararlarını veremeyecek derecede engelli olan vatandaşların birinci derece yakınları da-engelli vatandaşın evde yaşaması koşuluyla- bu haktan yararlanabilir.
Yüksek Seçim Kurulu, seçim dönemlerinde engellilerin oy kullanabilmesi için mimari koşulların düzenlenmesinden sorumludur. Buna göre, seçim listeleri ilan edildiğinde -engelli vatandaşların talepleri doğrultusunda- oy kullanılacak sandığın engelli vatandaşların ulaşımına uygun mekanlarda olması zorunludur.
-Engelli vatandaşın üzerine kayıtlı olması koşuluyla- internet erişimi için kullanılan ADSL, Kablo veya Telefon ücretleri için engelli vatandaşlara %40 indirim yapılır.
Sağlık Kurulları, H sınıfı ehliyet müracaatlarında gerekli raporu verirken, günün gelişmelerini göz önüne almalıdırlar. Günümüzde, tek elini kullanan bir kişinin dahi araç kullanmasına olanak verecek gelişmelerin olduğu unutulmamalıdır. Bu konuda gerekirse detaylı bir tanımlama yapılarak “bu ehliyet .... donanıma sahip araçların kullanımı dışında kullanılamaz!” benzeri kıstaslar konulabilir. Burada Sağlık Kurulunun ihtiyaç duyabileceği teknik bilgilerin karşılanması için heyete uzman bir kişi katılmalıdır. Bu çalışmanın uygulanması için her şehirde pilot hastane ya da hastaneler seçilmeli ve gerekirse bu hastanelerden başka hiç bir yerde H sınıfı ehliyet verilmemelidir. [/size]
