Peki, böylesi bir toplumda sakat kimdir?
1- Öncelikle sakat birey 7/24 trajedi yaşayan mutlak bir bahtsızdır, tutunamayandır.
2- Trajedinin nedeni her ne olursa olsun bu kişisel bir yıkım hikayesidir, toplumsal bir yanı yoktur. Allah'ın bir cezası olabileceği gibi, lûtfu da olabilir, orası karışık. Ama ortada bir tekinsizlik olduğu muhakkaktır.
3- Kendisi ve zavallı ailesi bir imtihandan geçmektedir, bunu kabullenmeli ve sabırlı olmalıdırlar.
4- Her zaman ailelerine bağımlıdırlar. Zaten onlar ailelerinin melekleridir, birlikte muhteşem şekilde mutlu-mesut geçinip giderler.
5- Her zaman hastadırlar, acı çekerler ve o talihsiz sakatlıklarından kurtulmak için her an tedavi peşinde koşmaktadırlar. Felçli yürümek, kör görmek, sağır işitmek, topal koşmak için her an kendini paralamaktadır. Bu nedenle görüldükleri yerde bu anlamlı mücadeleleri için desteklemeli, onlara "geçmiş olsun" denmelidir.
[...]
Buraya tıklayarak Bülent Küçükaslan'ın yazısının tamamına ulaşabilir, yürütülen tartışmaya katkı, yorum ve eleştirilerinizi sunabilirsiniz

Türkiye'de engelli çocukların eğitimine yönelik gerekli kanunlar yürürlüğe girmesine rağmen haklar, eğitim ortamlarında istenen düzeyde güvence altına alınamamıştır. Engelli çocukların eğitime tam ve etkin katılımının sağlanamadığı, hatta ayrımcılığa uğradığı da bilinmektedir.
Engelli bireylerin haklarını ulusal düzeyde garanti altına alan ve 2005 yılında yürürlüğe giren 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun'a göre engellilerin eğitim alması hiçbir gerekçeyle engellenemez; engelliler, özel durumları ve farklılıkları dikkate alınarak, yaşadıkları çevre ile bütünleştirilmiş ortamlarda, eşitlik temelinde, yaşam boyu eğitim olanağından ayrımcılık yapılmaksızın yararlanırlar.
[...]
Buraya tıklayarak Z. Hande Sart'ın yazısının tamamına ulaşabilir, yürütülen tartışmaya katkı, yorum ve eleştirilerinizi sunabilirsiniz

Psikolog Tolga Erdoğan *, Mekanda Adalet ve Sakatlık sayısında Türkiye'de ruh sağlığı hastaneleri üzerine yazdı. Bir kapatılma mekanı olarak ruh sağlığı hastanelerindeki koşulların ve gündelik yaşamın kaleme alındığı yazıya Ege Kanar ve Can Dinlenmiş fotoğrafları eşlik ediyor.
[...]
Görüşme öncesinde birçok kez hastane personeli tarafından dikkatli olmam için uyarıldım. Boynumuza taktığımız yaka kartlarının bir saldırıya uğramamız halinde sorun olabileceğini işittim. Yalnız görüşme yapmanın ya da görüşme odasının kapısını kapalı tutmanın iyi bir fikir olmayacağını duydum. Hiçbir hastane ziyareti sırasında personelden gelen bu tür uyarıları dikkate almadım. Çalışmayı görüştüğüm insanlara güvenerek devam ettirmeyi tercih ettim. Sonuç olarak, bu çalışma süresince sözlü ya da fiziksel olarak hiçbir saldırıya maruz kalmadım. Görüştüğüm kişilerin hepsi son derece kibar davranan insanlardı. Herbirine bu çalışmaya sundukları katkı sebebiyle teşekkürü borç bilirim.
[...]
Buraya tıklayarak yazının devamını okuyabilirsiniz

Süleyman Akbulut*, Mekanda Adalet ve Sakatlık sayısında kaleme aldığı yazısında, toplumdaki "normal" algısına ve bu algıya göre tasarlanan kentlerin yarattığı eşitsizliklere dikkat çekiyor. Keyifli okumalar.
[...]
İşte bu yüzden aslında sakat diye tanımlanması gereken bireylere engelli denmektedir. Bu yüzden engelli demek, aslında engellenmekten gelmektedir. Öyle ya! Bacaklarınız fonksiyonlarını kaybetmişse felçlisinizdir. Gözleriniz görme fonksiyonunu kaybetmişse körsünüzdür. Kulaklarınız duymuyorsa sağırsınızdır. Ve mesele bir yerden bir yere gitmekse, yani hareket etmekse, tekerlekli sandalyenizle, koltuk değneğinizle, beyaz bastonunuzla, kılavuz yol uygulamalarıyla, sesli ve ışıklı tabelalar yardımıyla nasıl olsa gidersiniz gitmesine ama yeter ki sakat birey ENGELLENMESİN! Yeter ki sakat bireyin fonksiyon kaybı, "normal insanların dizayn ettiğiâ" dünyadan kaynaklanan engeller yüzünden bir yetenek kaybına dönüşmesin. Herhangi bir medikal malzeme, herhangi bir yazılım, herhangi bir teknolojik cihaz ya da herhangi bir mimari düzenleme sayesinde bir yerden bir yere gidebilme yeteneğinin, bir bilgiyi edinebilme yeteneğinin, eğitim görebilmenin, çalışabilmenin, özetle herhangi bir eylemi gerçekleştirme yeteneğinin kaybedilmesine neden olunmasın!
[...]
Buraya tıklayarak Süleyman Akbulut'un yazısının tamamını ve tartışmaları okuyabilir, katkı sunabilirsiniz.

Çağrı Doğan Mekanda Adalet ve Sakatlık sayısında kaleme aldığı yazısında teknolojik gelişmelerin, toplumsal yaşamda bireyleri eşitleyen potansiyeline odaklanıyor. Keyifli okumalar.
[...]
Dijital dünyada kör, sağır ya da tekerlekli sandalye kullanıcısı olan biri de, vakit darlığı ya da yorgunluk yaşayan biri de aynı mobil uygulamayı kullanarak alışveriş yapıyor; bankacılık işlemlerini aynı yazılım üzerinden yürütüyor örneğin. Sürücüsüz araba uygulaması hayata geçip yaygınlaştığında, şoför koltuğundakinin kör olup olmadığının bir önemi kalmayacak artık. Web chat uygulaması üzerinden, çalıştığı kuruluşun müşterisiyle sohbet eden çalışanın sakat olup olmadığını, nasıl göründüğünü, cinsiyetini, nerede olduğunu ve hatta karşımızdakinin insan olup olmadığını bilmemiz mümkün değil.
Benzer şekilde, tekerlekli sandalye kullanan biri için asansör ne kadar gerekliyse, bir plazada çalışan ya da bir gökdelende oturan ve yürüme yetisine sahip biri için de o kadar gerekli. Günlük yaşamında tekerlekli araç kullanmadan yapamayan onca insanın, tekerlekli sandalye kullananlar için “tekerlekli sandalyeye mahkum” ifadesini sarf etmesi ironik gelmiyor mu artık size de?

Buraya tıklayarak Çağrı Doğan'ın yazısının tamamını ve tartışmaları okuyabilir, katkı sunabilirsiniz.

Çağrı Doğan | Sakatlık Çalışmaları İnisiyatifi
[...]
Gayem bir bardağın boş yanına işaret etmek filan değil. Sadece artık “adam yerine konduğumuzuâ€� düşünüp rehavete kapılmak için henüz çok erken demeye çalışıyorum. Sakatlık kapitalizm tarafından üretilen bir durum ve aynı zamanda hepimizin ortak sakatlığı. Çalışmayı kutsallaştırıyor ve emeği üstünden para kazanabildiğine sevilen; kazanamadığına üvey kul muamelesi yapıyor. İşsizlik herhangi bir kapitalist ekonominin kalıcı bir özelliği ve kâr güdüsü, rekabet, verimlilik, hız vb. parametreler sakatın üretim süreçlerinden dışlanmasını meşrulaştırıyor. Liberal ayrımcılık karşıtı yasalarla, belki bireylerin önyargı ve ayrımcı tutumları bir nebze olsun önlenebilir ya da kamusal alanların daha erişilebilir olması sağlanabilir ama sistemik işsizlik sonlandırılamaz ve bireysel haklar iktisadî yapıdan daha ağır basamaz.
Hasılı kelam, sakatların toplumsal yaşama katılabilmelerinin önündeki asıl engel, sahip olunan yeti yitimi ya da insanların sakatlık hakkındaki önyargı ve yanlış bilgileri değil; pazar ekonomisi ve onun işleyiş mantığının dikte ettiği toplumsal normlar ve yarattığı insan tipidir.
[...]
Buraya tıklayarak Çağrı Doğan'ın yazısının tamamını tartışmaları okuyabilir ve katkı sunabilirsiniz.

Bülent Küçükaslan | Mekanda Adalet (beyond.istanbul)

Filistinli sakat aktivist Ebu Süreyya ve bizim sakat aktivist Veli Saçılık...

İktidarlar işlerine geldiği gibi insanları yaftalar, kendi yanlarında olmayan herkesi kolayca değersizleştirebilir. Bu süreçte kişinin sakat olup olmaması da önemsizdir. Bunları öğrendik, biliyoruz. Doğrusu ya üzerinde yazmaya da değmez. Ama iktidarların işlerine geldiğinde "engelli kardeşlerimiz"� üzerinden (de) kendilerini aklaması yok mu, buna söz söylememek mümkün değil.

Buraya tıklayarak Bülent Küçükaslan'ın yazısını okuyabilir, tartışmalara katılabilirsiniz.