Kesinlikle bi karışıklık olmalı. Mevzuat çok net: Eğer yetim aylığı, 2022 sayılı yasada öngörülenden az ise, bu durumda kişi Sosyal Güvenlik Kurumu'na müracaat edip, maaşının 2022 seviyesine yükseltilmesini taleo edecek ve maaşı yükseltilecek:
Sayı : B.13.2.BKG.0.11.00.02/364114
Tarih: 16/05/2008
Konu: 2022 sayılı Kanunun Ek 1 inci Maddesi.
GENELGE
2008/38
2022 SAYILI KANUNUN EK 1 İNCİ MADDESİNDEN YARARLANMAK İSTEYEN MALÜL ÇOCUKLARIN DİKKATİNE
Sosyal Güvenlik Kurumundan malül olmaları sebebiyle aylık alan çocukların 2022 sayılı Kanunun Ek 1 inci maddesi gereğince tespit edilen özürlülük durumlarının,
- % 70 ve üzerinde,
- % 40 ile % 69 arasında,
Olması halinde almış oldukları yetim aylığı ile özürlülük derecesine göre ödenmesi gereken tutar fark aylık olarak aylıklarına ilave edilecektir.
Söz konusu uygulamadan yararlanılabilmesi için aylık alan çocukların Sosyal Güvenlik Kurumuna müracaat etmeleri ve özürlülere verilen sağlık kurulu raporunun temin edilmesi gerekmektedir.
Özürlülere verilecek sağlık kurulu raporunun alınabilmesi için defterdarlık veya mal müdürlüklerinin malül çocukları bu raporu vermeye yetkili hastanelere sevk etmeleri gerekmektedir.
Temin edilen rapor, Sosyal Güvenlik Kurumuna intikal ettirilecek ve Kurum Primsiz Ödemeler Genel Müdürlüğü Sağlık Kurulu Başkanlığınca söz konusu rapora göre 2022 sayılı Kanunun Ek 1 inci maddesine istinaden belirlenen oran üzerinden ödeme yapılacaktır.
Malül çocukların birden fazla sosyal güvenlik kanununa göre gelir veya aylık almaları durumunda, fark aylık ödemesi, tercih edecekleri Kanuna göre ödenmekte olan tek dosya üzerinden yapılacaktır.
Dilekçe örneği:
...................................SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
...................................SOSYAL SİGORTALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
...................................……………………….. İl Müdürlüğüne
...................................……………………
…………………..…… T.C. kimlik, ……………………….….. Bağ-Kur numarası ile 1479 sayılı Kanun gereğince çalışamayacak durumda malül bulunmam nedeniyle Kurumunuzdan yetim aylığı almaktayım./Yetim aylığı almak için Kurumunuza müracaat etmiş bulunmaktayım.
2022 sayılı Kanunun Ek 1 inci maddesi gereğince tespit edilecek özürlülük durumuna göre tarafıma fark aylık ödenmesi hususunda gerekli işlemlerin yapılmasını arz ederim.
...............................................................................Tarih
...............................................................................Ad soyad
...............................................................................İmza
Adres
****
Konuyla ilgli genelge:
T.C.SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü
Sigortalı Emeklilik İşlemleri Daire Başkanlığı
Sayı : B.13.2.BKG.0.11.00.02/364114
Tarih: 16/05/2008
Konu: 2022 sayılı Kanunun Ek 1 inci Maddesi.
GENELGE
2008/38
07/07/2005 tarihli ve 25868 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5378 sayılı “Özürlüler ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” un 25 inci maddesiyle 01/07/1976 tarihli 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanuna Ek 1 inci madde ilave edilerek, sosyal güvenlik kurumlarının herhangi birinden malül olmaları sebebiyle yetim olarak aylık veya gelir almakta olan çocuklardan, maddede belirtilen şartları yerine getirenlere, aldıkları aylık veya gelir toplamı durumlarına göre ödenebilecek tutarın altında olanlara aradaki farkın ilgili sosyal güvenlik kurumunca ödenmesi hüküm altına alınmıştır.
2022 sayılı Kanunda yapılan değişiklik doğrultusunda, 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşları ile Özürlü ve Muhtaç Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Yönetmelik yeniden düzenlenmiş ve 01/07/2006 tarihinden geçerli olmak üzere 20/06/2006 tarihli, 26204 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
2022 sayılı Kanunla yapılan düzenlemeye istinaden Kurumumuzdan 1479 ve 2926 sayılı kanunlara göre, malül olmaları nedeniyle yetim aylığı almakta olan çocuklardan 18 yaşını dolduranlar hakkında aşağıda belirtildiği şekilde işlem yapılacaktır:
1-1479 ve 2926 sayılı Kanununa tabi iken ölen sigortalıdan dolayı malül olmaları nedeniyle yetim aylığı almakta olan çocukların 2022 sayılı Kanunun Ek 1 inci maddesinden yararlanabilmeleri için çalışma güçlerini,
- % 70 ve üzerinde (başkasının yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremeyecek şekilde özürlü),
- % 40 ile % 69 arasında (özürlü),
kaybetmeleri koşullarından birini yerine getirmiş olmaları gerekmektedir.
2- Malül çocukların almakta oldukları aylık toplamının;
- Özürlülük derecesi % 70 ve üzerinde olanlar için gösterge rakamının her yıl bütçe kanunu ile tespit edilecek katsayı ile çarpımının % 300’ünün,
- % 40 ile % 69 arasında olanlar için ise % 200’ünün
altında olması halinde aradaki fark kadar aylıklarına ilave ödeme yapılacaktır.
3- Çalışamayacak derecede malül olmaları nedeniyle yetim aylığı almakta olan çocukların 2022 sayılı Kanunun Ek 1 inci maddesi gereğince fark aylık ödemesinden yararlanabilmeleri için Kuruma müracaat etmeleri gerekmekte olup, bu şekilde müracaat eden malül çocuklardan örneği ekli (Ek 1) müracaat dilekçesi alınacak ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre düzenlenen raporu alabilmelerini teminen mahalli maliye teşkilatı (defterdarlık veya mal müdürlükleri) tarafından bu raporu vermeye yetkili hastanelere sevklerinin yapılacağı yönünde bilgi verilecektir.
4- Çalışamayacak derecede malül olmaları iddiasıyla ilk defa yetim aylığı bağlanması talebinde bulunan çocuklar da fark aylık ödemesinden yararlanabileceklerdir. Ancak, söz konusu ödemeden yararlanmak için ayrıca talepte bulunulması gerektiğinden, malül çocukların hak kayıplarının oluşmaması bakımından tahsis talepleri sırasında 2022 sayılı Kanuna ilişkin talepleri de alınarak 3 üncü madde gereğince işlem yapılacaktır.
Diğer taraftan, malül çocuklara öncelikle 1479 veya 2926 sayılı Kanunlara göre aylık bağlanması gerektiğinden, aylık bağlama işlemleri cari usullere göre sonuçlandırılacak, ayrıca özürlülere verilen sağlık kurulu raporunun temin edilmesi beklenmeyecektir.
Posta yoluyla yapılan tahsis taleplerinde de malül çocuklara aylık bağlandıktan sonra aylık bağlama kararı ile birlikte 2022 sayılı Kanunun Ek 1 inci maddesine gereğince fark aylık ödenebilmesi için müracaat etmeleri için bilgilendirme yazısı (Ek 2) gönderilecektir.
5- Malül çocukların özürlülere verilen sağlık kurulu raporunu temin etmeleri halinde söz konusu rapor, Primsiz Ödemeler Genel Müdürlüğü Sağlık Kurulu Başkanlığı GMK Bulvarı No :26 Demirtepe/ANKARA adresine gönderilerek cevabının, ilgili İl Müdürlüğüne gönderilmesi sağlanacaktır.
6- 2022 sayılı Kanuna göre aylık ödemesi kararı verilenlerin fark aylıkları, Kurumumuza müracaat tarihini takip eden aybaşından itibaren başlatılacaktır.
Fark aylık ödemelerine ilişkin Kanun hükmünün yürürlüğe girdiği 07/07/2005 tarihi ile Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 01/07/2006 tarihine kadar geçen sürede müracaat edenler ile yine Yönetmeliğin yürürlük tarihinden sonra müracaatta bulunan malül çocukların fark aylıkları, müracaat tarihini takip eden aybaşı itibariyle başlatılacağından, bunların fark aylıklarının hesaplanmasında aşağıda belirtilen gösterge ve katsayı rakamları kullanılacaktır.
Tarih Gösterge Rakamı Katsayı
01.07.2005-31.12.2005 1550 0,041600
01.01.2006-30.06.2006 1550 0,042650
01.07.2006-31.12.2006 1550 0,044745
01.01.2007-30.06.2007 1565 0,046985
01.07.2007-31.12.2007 1585 0,048350
01.01.2008-30.06.2008 1600 0,049486
01.07.2008-31.12.2008 1615 0,050310
7- Malul çocuklara ödenen fark aylıklar, bunların Türk vatandaşlığından çıkarılmaları ya da Türk vatandaşlığını muhafaza edenler hariç yabancı memleket uyruğuna girmeleri ve özürlülük oranının % 40’ın altına düşmesi hallerinde, bu durumlarının meydana geldiği tarihi takip eden dönem başından itibaren kesilecektir. Diğer taraftan, 1479 sayılı Kanuna göre yetim aylığı, çalışamayacak durumda malul çocuklara sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi çalışmaları veya çalışmaları nedeniyle aylık almaları halinde aylıkları kesilecektir.
8- Fark aylık alanlar ile bunların vekil, vasi, veli ya da kayyumları, aylıkların kesilmesini gerektiren durumları üç ay içinde Kuruma bildirmekle yükümlüdürler. Bildirim yükümlülüğüne uyulmaması ve aylığa hak kazanmak üzere düzenlenen belgelerin gerçeğe uymadığının tespiti halinde, ödenmiş olan aylık farkları için Kurumumuzca % 50 fazlası ile borç tahakkuku yapılacaktır.
Gerçeğe uygun olmayan belgeleri düzenleyen ve kullananlar hakkında genel hükümlere göre ceza kovuşturması yapılması için Kurumumuzca Cumhuriyet Savcılıklarına suç duyurusunda bulunulacak, bu belgeleri düzenleyenlerin kamu görevlisi olması durumunda ise haklarında ayrıca idari soruşturma açılacaktır.
9- Aylık farkı hakkını kaybeden malül çocukların bu aylıklarının kesilmesini gerektiren tarihten sonraki dönemler için yapılan ödemeler ile 8 inci madde gereği hesaplanan borçlar, tahsilatı yapılmak üzere mahalli maliye teşkilatına bildirilecektir.
10- Fark aylıklarının fazla ödendiğinin tespiti halinde, daha sonra ödenecek aylıktan kesinti yapılması işlemi Kurumumuzca yapılacaktır.
11- Sigortalı olan ana ve babalarından birden fazla dosya üzerinden aylık almaları halinde fark aylıkları, almış oldukları aylık tutarları toplamı ile mukayese edilerek tek dosya üzerinden ödenecektir.
12- Birden fazla sosyal güvenlik kurumundan aylık veya gelir alanlar için yalnızca tercih edecekleri bir sosyal güvenlik kurumu tarafından ödenecektir.
13- Fark aylık tutarının hesaplamasında malül çocukların aylığına sosyal yardım zammı ve ek ödeme ilave edilmeyecektir.
14- Her ay malül çocukların aylıklarına ilave edilen fark aylık tutarlarının karşılıkları Kurumumuzca Hazineden tahsil edilecektir.
15- İl Müdürlüklerince malül olmaları nedeniyle aylık fark ödemesi yapılacak hak sahipler için daha önce tarafına ölüm aylığı bağlananlar için ölüm tahakkuk programı (OLMT)’ndan malullük derecesine göre % 70 ve üzeri maluller için (A), % 40-69 arasında bulunanlara (B) kodu işlenerek tahakkuk sonucu çıkan fark aylık tutarları bir defada ödenmek üzere fazla ödeme sütununa, ilk defa aylık bağlanacak hak sahiplerine ise bilgi girişi sırasında özürlülük derecesine göre (A) veya (B) girilmek suretiyle işlem sonuçlandırılacak, hak sahibi tahsis oranları için 33 nolu Kurum genelgesi esasları dahilinde işlem yapılacaktır.
Bilgi edinilmesini ve gereğince işlem yapılmasını rica ederim.
Tahsin GÜNEY
Kurum Başkanı V.
